MƯỜI PHÚT THIỀN ĐỊNH

Thường Nhân

Có thể bạn nghĩ về thiền là một điều gì đó cao siêu, chỉ dành riêng cho các bậc thượng thừa, tu sĩ, hay những người lớn tuổi không còn lo toan cuộc sống… Nhưng người viết lại biết rằng, cuộc sống ngày nay thiền định là bảo vật cho những người trẻ, nhất là những người thành đạt và những người làm công việc trí óc. Trong những việc mà bạn làm thường ngày, thiền định là một phần của những công việc ấy, nó đơn giản, dễ làm và đặc biệt nó là nguồn của mọi thành quả cho cuộc đời bạn. Mười phút thiền định mở cánh cửa mời bạn bước vào, để cảm nhận thật, thiền định chỉ là một phần của công việc thường ngày của con người ngày nay.

Bước 1. Bạn đưa thân về thư giản, ra lệnh toàn thân mềm mại thư giản. Bạn cảm nhận sự thư giản đang lan tỏa trên thân thể, từ từ, êm đềm, nhẹ nhàng, thư giản lan tỏa cùng khắp châu thân. Ban đầu bạn sẽ không cảm nhận được sự thư giản, vẫn còn căng thẳng rất nhiều. Bạn đừng lo, đó là chuyện tất nhiên. Người ta thường nói Tập, do làm một lần chưa được, nên gọi là tập. Ví như bạn tập đi xe đạp, mới đầu vưà trèo lên đã luống cuống và té cái rầm. Lại cố leo lên, đi chưa vững đã thấy té lần thứ hai. Chỉnh đốn tinh thần, tập trung tư tưởng, bạn thấy đã có chút tiến bộ hơn. Cũng vậy, khi bạn ra lệnh thư giản, cơ thể có chịu nghe đâu? Nó chưa hiểu bạn đang nói với nó điều gì? Một vài lần, bắt đầu nó hiểu và tập làm theo, bộ phận nào dể thực hiện thư giản nhất, bạn sẽ cảm nhận có hiệu quả ban đầu. A thành công rồi, bạn đã có chút thành công ban đầu, chắc chắn đó là sự thành công tiếp theo sẽ hiện thực. Tiếp tục ra lệnh thư giản, nhẹ nhàng và êm ái thư giản. Nếu bạn không nhắc lại trong vài giây một lần, tư tưởng sẽ chạy đi chổ khác, chổ mà nó thường nghĩ suy.

Bạn lắng nghe sự thư giản đang hiện có trong thân mình, bạn lắng nghe một cách chú tâm. Bạn đã đi một đoạn đường đầu tiên của thiền định. Đó là Lắng Nghe.

Bước 2: Sau khi thân thể đã được thư giản nghĩ ngơi, bạn cảm nhận sự yên tĩnh, sự khỏe khoắn lan tỏa từ từ trong thân, bạn lắng nghe sự thư giản đang hiện diện. Rồi làm gì nữa đây? Bạn bắt đầu lắng nghe hơi thở. Bạn nhìn thấy hơi thở. Hơi thở đi vào, bạn biết hơi thở đi vào, bạn thấy hơi thở đi vào. Hơi thở đi ra, bạn biết hơi thở đi ra, bạn thấy hơi thở đi ra. Chỉ còn có việc ấy, duy nhất một việc: Hơi thở đi vào, bạn biết hơi thở đi vào - Hơi thở đi ra, bạn biết hơi thở đi ra.

Sau một hồi bạn không thấy hơi thở đi vào, không thấy hơi thở đi ra, mà đang nghĩ một chuyện khác, hay nhiều chuyện khác mà chính bạn cũng chẳng biết chuyện gì? Hay chuyện nọ xọ chuyện kia. Đây là việc rất đáng mừng, vì bạn bắt đầu biết ý nghĩ của mình lan mang vô cùng vô tận, bạn biết ý tưởng vô cùng linh động, có thể nghĩ chuyện xưa, chuyện nay, chuyện ở xa, chuyện ở gần, chuyện bịa đặt, chuyện hư cấu, chuyện gian ác, chuyện phước đức… Đó là bản tính linh diệu của ý, của tâm thức. Nhớ khả năng nầy, khi kiểm soát được ý, ý trở thành công cụ tuyệt hảo, đề bạn tha hồ khám phá trùm khắp mọi loài mọi vật, mọi cảnh không còn giới hạn nữa. Cái nầy gọi là tánh biết.

Trở lại một chút chuyện trước, khi gặp tình huống lan mang vọng tưởng, biết đó là bản tánh của ý. Khi hơi thở vào, bạn nói thầm trong tâm: Vào. Khi hơi thở đi ra, bạn nói thầm: Ra. Vào – Ra, Vào – Ra …liên tục nhắc thầm như vậy. Sau một lúc lòng bạn sẽ lắng xuống, tâm hồn sẽ tự nhiên an tĩnh. Trạng thái nầy gọi là Định. Định là kết quả của Thiền. Đó là Thiền, bạn đã biết thiền rồi nhé. Bạn tự tin nói với chính mình: “tôi đã biết thiền”.

Khi bạn trồng một cây xoài, bạn đào hố, cho cây xuống và lấp đất, cây bắt đầu sống. Sau một thời gian, cây xoài sinh nhiều trái ngọt. Đơn giản là nó được bắt đầu, với những thao tác đơn giản, cùng với thời gian nó trổ sinh hoa trái, hoa trái được trổ sinh nhờ bạn đã bắt đầu một việc trồng cây xoài, một công việc đơn giản.

Thiền là một con đường dài, được đo bằng những bước chân. Bước chân thường rất đơn giản, ai cũng có thể thực hiện dễ dàng. Bước chân của thiền là thư giản và theo dỏi Vào Ra của hơi thở chính mình. Bạn cứ nối từng bước chân như thế, chắc chắn bạn sẽ tiến lên trên con đường dài của thiền định.

Chắc bạn sẽ còn hỏi thêm nhiều điều trước khi bắt đầu bước chân đầu tiên? Lẽ tất nhiên điều đó rất cần thiết, nhưng quan trọng hơn là chúng ta hãy bắt đầu mười phút “tịnh dưỡng thiền định”.

Có một ít điều cần trao đổi thêm:

1. Thiền không phải thuộc một tôn giáo, cũng không phải là một tôn giáo. Đơn giản thiền là một phương pháp tịnh dưỡng tinh thần có từ ngàn xưa, nó là tài sản uyên thâm của nhân loại.
2. Có thể ngồi nằm đi đứng, ở tư thế nào cũng có thể được lập trạng thái thư giản và theo dỏi hơi thở. Nhưng để tâm trí được định sâu và lâu thì tư thế ngồi trên ghế, ngồi kiết già vẫn là ưu tiên chọn cho những người quyết tâm tu tập cao và sâu. Tuy vậy với những người mới tập ban đầu cũng chưa cần thiết phải ép mình vào những phương thế khó khăn quá sức chịu đựng.
3. Thức ăn cho thiền định là thức ăn thực vật, ngũ cốc là tốt nhất. Tuy vậy cũng tùy duyên đừng “phải ăn chay mới được “.  Chúng ta nên đi từng bước, niềm vui và an lạc là tiêu chuẩn hàng đầu cho mọi bước chân thiền định.
4. Rượu bia không thích hợp với những bước chân an lạc, bạn chọn bớt từ từ, nên là phương tiện của nghi lễ xã hội, không là đam mê. Bạn sẽ gặp sự hạnh phúc trong thiền định, vượt xa rượu bia mang lại cho cuộc đời mình. Bạn tùy chọn, và có một ngày bạn sẽ nhận ra khuyến cáo nầy chân thật.
5. Tư duy tích cực, tốt, ích lợi… giúp bạn đạt sự thư thái tâm hồn nhanh hơn với những tư duy tiêu cực, tệ hại, xấu… Bạn từ từ thay đổi, tạo luồng gió mới cho đời mình bằng những tư duy ấy. Không có ai có thể thay đổi, trừ khi chính bạn thay đổi. Cũng vậy khổ đau hay hạnh phúc là chính bạn chọn lựa, đôi lần những sự chọn lựa rất nhỏ bé và hiện thực, mà lại đem đến những kết quá vô cùng lớn lao.
6. Nếu bạn có những bạn đã đi trước và thành công có chừng mực để trao đổi thêm thì quá tuyệt vời. Bạn bắt đầu có những người bạn mới, tự nhiên đến, trạng thái nầy gọi là đồng ứng, đồng duyên.
7. Thêm một ít sách nói về thiền định, nhưng đừng quá nhiều nếu bạn chưa đi vào thực hành. Nếu đọc sách mà không đi vào thực hành, chỉ làm bạn rối hơn mà thôi.

Chúc thành quả đến với bạn thật nhanh, như chỉ là một bước chân ban đầu, bước vào vườn xuân hoan lạc, hay chỉ là một hơi thở, nối thông cùng với trời khi ánh mai vàng tỏa chiếu trên quê hương.

Thiền thương tạo lập hiền nhân,

Nằm, ngồi, đi, đứng,  tập thành tự nhiên.

Rau xanh ngũ cốc  sạch hiền,

Rượu bia bỏ bớt, thân liền được an.

Nghĩ suy tích cực mọi đàng,

Chuyển hư, từ ác đàng hoàng tu nhân.

Bạn thiền duyên ứng đến gần,

Kinh sách mở trí nhân hiền khai thông.

Toàn thân thư dãn lần lần

Vào Ra Thở Biết bước dần thành công

Thường Nhân - Dương Phú Cường